Vlees is de hete aardappel

Veel dieren-, milieu- en gezondheidsorganisaties zaten vorige week vol verwachting klaar. Er waren al persberichten geschreven die juichend spraken over een doorbraak in Europa. Daar was ook reden toe. In een uitgelekt klimaatplan van ‘onze’ Eurocommissaris Timmermans stond het immers onomwonden: we gaan stoppen met het stimuleren van de productie en consumptie van vlees. Er gaat jaarlijks immers zo’n 28 miljard euro via een veelvoud aan subsidies en inkomenssteunregelingen naar de Europese vee-industrie.

Subsidiegekte

Die stap werd overtuigend gemotiveerd: bijna 70 procent van de landbouwgrond in Europa wordt gebruikt voor vee. De vee-industrie veroorzaakt 70 procent van de emissie van broeikasgassen door de landbouw. De vleesproductie en -consumptie aanpakken is onontkoombaar. De subsidie stopzetten een belangrijke stap.

Een pervers voorbeeld van de huidige Brusselse subsidiegekte, is dat jaarlijks tientallen miljoenen euro’s subsidie verstrekt worden aan vleesreclames. ‘Kip het meest veelzijdige stukje vlees’. Dat soort reclames, om u, ten koste van uw gezondheid, het klimaat en de dieren, nóg meer vlees te laten eten. Betaald van uw belastingcenten! Daar zou eindelijk een einde aan komen. Wie kan daar nu tegen zijn?

Mest

Maar tussen het uitlekken van het conceptplan en de definitieve versie moet het flink naar mest hebben geroken in de Brusselse lobby-wandelgangen. Het gelekte conceptplan werd in de laatste fase grondig herschreven. De veesector stelde ‘haar’ miljarden veilig. De klare taal over het einde aan “het stimuleren van de consumptie en productie van vlees” werd geschrapt. Zelfs de subsidies voor vleesreclames bleven overeind.

We zijn weer terug bij af. Het is voor vrijwel geen varken weggelegd, maar in Brussel blijven ze zonder gêne aanmodderen. Er is een schrijnend gebrek aan lef, uit vrees voor de gevolgen wanneer men de vleeslobby tegen de haren in strijkt. En dat speelt niet alleen in Brussel.

Stikstofcrisis

Die vleeslobby is berensterk, bleek ook tijdens de stikstofcrisis in eigen land. De crisis leidde tot flinke schade aan de Nederlandse economie. Zo kwam de woningbouw plat te liggen en liep de woningnood op. Terwijl de stikstofschade aan de natuur vooral wordt veroorzaakt door de vee-industrie.

Extreme (vee)boeren mogen gewoon aanschuiven in het Haagse torentje nadat zij snelwegen plat legden, dreigementen uitten en met ongepaste vergelijkingen met de Tweede Wereldoorlog kwamen. Uitkomst: boterzacht nieuw stikstofbeleid.

Vleeslobby

Maar in het regeerakkoord staat het er toch echt: via de ‘transitieagenda’ wordt een forse verlaging van de vleesconsumptie en -productie als belangrijk toekomstdoel geschetst. Heeft u er iets van gemerkt? Zelfs een einde aan vleesreclames is kennelijk politiek al té vergaand.

Nederland heeft de hoogste vee-dichtheid van Europa, waarschijnlijk zelfs van de wereld. Dat is onhoudbaar, daar zijn wetenschappers, instituten en ook zelfs de meeste overheden het wel over eens. Vlees is het verleden. Plantaardig is de toekomst. Maar er is een schrijnend gebrek aan lef om het tegen de enorme vleeslobby op te nemen. Die verdedigt haar gevestigde belangen met hand en tand.

Of het nu Brussel is, Den Haag of elders, vlees is de hete aardappel op ieders bord.

Dit artikel verscheen op 22 mei 2020 op de opinie-site Joop.