30 procent van transport hoogzwangere koeien niet beboet

transport melkkoe

In 30 procent van de gevallen waarbij de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) in 2023 hoogzwangere koeien aantrof bij veetransporten, legde de toezichthouder geen boete op. Wakker Dier concludeert dat de NVWA hiermee afwijkt van haar eigen interventiebeleid. De organisatie vraagt minister Wiersma om opheldering in een brandbrief. Leonie Vestering van Wakker Dier: “Het vervoeren van hoogzwangere koeien is verboden, en met goede reden. Het is ons een raadsel waarom de overheid hier niet tegen optreedt.”

De Europese Transportverordening verbiedt het vervoer van dieren in de laatste weken van de zwangerschap. Het vervoeren van deze ‘hoogdrachtige’ dieren is volgens het interventiebeleid van de NVWA een zware overtreding op straffe van een bestuurlijke boete. Of die boete ook daadwerkelijk wordt opgelegd, besluit de NVWA-inspecteur.

Ernstig dierenleed

Voor een koe is transport vlak voor en na de bevalling erg zwaar. De NVWA noemt het vervoeren van hoogdrachtige koeien een zware overtreding waarbij “het welzijn van dieren ernstig kan worden geschaad”. In veel gevallen gaat het om transport naar het slachthuis, met aanvullend dierenleed als gevolg. Als een zwangere koe wordt geslacht, stikt haar kalf namelijk in de baarmoeder. Uit onderzoek blijkt dat een runderfoetus al na zes maanden (twee derde van de zwangerschap) reageert op pijnprikkels.

Geen boete

In 2023 trof de NVWA hoogzwangere koeien aan bij 50 van de 79 vervoersinspecties op hoogdrachtige dieren, blijkt uit hun inspectieresultaten. De toezichthouder deelde 16 mondelinge mededelingen en officiële waarschuwingen uit; in afwijking van het interventiebeleid. De NVWA week naar eigen zeggen bij de genoemde inspecties af van de voorgeschreven handhaving op basis van de “ernst van de situatie”. Voor de overige gevallen is niet duidelijk of en hoe de NVWA heeft gehandhaafd.

Toch geen scherper toezicht

In 2022 besloot de NVWA nog om dit dierenleed zwaarder te bestraffen. Het vervoer van hoogzwangere dieren zou worden aangemerkt als een overtreding van artikel 2.1 lid 1 (dierenmishandeling) van de Wet dieren en worden afgedaan onder het strafrecht. Dit gaf de NVWA meer mogelijkheden om op te treden. Maar in juli van dit jaar draaide de toezichthouder deze beslissing terug, wegens “praktische onuitvoerbaarheid”.

Wat wil Wakker Dier

Wakker Dier eist in een brandbrief aan de nieuwe minister van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur dat de NVWA zich houdt aan haar eigen interventiebeleid en handhavend optreedt tegen transport van hoogdrachtige koeien. Daarnaast roept de dierenwelzijnsorganisatie de minister op om een wetsvoorstel door te zetten zodat vervoer naar het slachthuis al in eerder de zwangerschap verboden is.

Gerelateerd nieuws